Στις τελευταίες εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση, μελετώντας τις τοποθετήσεις των υποψήφιων Δημάρχων και Περιφεριαρχών στο θέμα της καταιγίδας Daniel που μετέτρεψε τη Θεσσαλία σε μια λίμνη, παρατήρησα ότι όλοι εξέφρασαν τη λύπη τους για την καταστροφή, έδωσαν υπόσχεση να βοηθήσουν τους πλημμυροπαθείς και να κάνουν ΕΡΓΑ: γέφυρες, ασφάλτους, φράγματα κ.λ.π.
Οι περισσότεροι απέδιδαν το φαινόμενο στην κλιματική αλλαγή. ΚΑΝΕΝΑΣ όμως δεν έκανε το επόμενο βήμα: να μας πει πού οφείλεται η κλιματική αλλαγή και πώς θα την σταματήσουμε: Θεωρώ απαραίτητο αυτό το βήμα γιατί τα ακραία καιρικά φαινόμενα, αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, θα είναι μελλοντικά πιο συχνά και πιο έντονα.
Η κλιματική αλλαγή, οπως γνωρίζουμε από το 1980, οφείλεται στην αύξηση της συγκέντρωσης των θερμοκηπικών αερίων στην ατμόσφαιρα (διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο, υποξείδιο του αζώτου κ.λ.π.). Συνήθως αναφερόμαστε στο διοξείδιο του άνθρακα γιατί συμμετέχει στο φαινόμενο πάνω απο 60%. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αυξήθηκαν τα τελευταία χρόνια λόγω της καύσης ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο, λιγνίτης, φυσικό αέριο κ.λ.π.). Ο μόνος τρόπος για να φρενάρουμε την κιλαμτική αλλαγή είναι να μειώσουμε τις εκπομπές του διοξειδίου άνθρακα. Το 1992 πραγματοποιήθηκε Διεθνές Συνέδριο στο Ρίο για την κλιματική αλλαγή. Όλοι συμφώνησαν στην ΑΝΑΓΚΗ μείωσης των εκπομπών δειοξειδίου του άνθρακα.
Στηριζόμενοι στο παραπάνω σκεπτικό Πορτογάλοι πανεπιστημιακοί και συλλογικότητες πριν μερικές μέρες έκαναν προσφυγή στον ΟΗΕ κατά των χωρών που έχουν τη μεγαλύτερη συμμετοχή στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα Η.Π.Α., Κίνα, Ρωσία κ.λ.π.). Το ερώτημα είναι γιατί οι Τρικαλινοί και γενικά οι Έλληνες υποψήφιοι της τοπικής αυτοδιοίκησης δεν έκαναν καμμία αναφορά στις εκομπές του διοξειδίου του άνθρακα; Πιθανόν οι υποψήφιοι να έχουν άγνοια του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής ή να μη θέλουν να αμφισβητήσουν το καταναλωτικό και παραγωγικό μας μοντέλο. Πιστεύω ότι ισχύει το δεύτερο.
Θα αναφερθώ σε δυο φαινομενικά ασήμαντες περιπτώσεις που μας δίνουν όμως τη μεγάλη εικόνα.
1η Περίπτωση: Τα τελευταία χρόνια τα δρομολόγια των τραίνων Τρίκαλα – Αθήνα μειώνονται συστηματικά. Είναι γνωατό από παλιά (σχετική μελέτη του Μετσόβιου Πολυτεχνείου και του Πανεπιστημίου Valoren της Γαλλίας στα πλαίσια ευρωπαϊκού προγράμματος) ότι η μετακίνηση ενός ανθρώπου με το τραίνο κοστίζει τρεις φορές λογότερο από το πιο οικονομικό οδικό μέσο μεταφοράς, στην περίπτωσή μας το λεωφορείο. Δηλαδή αν η μετακίνηση Τρίκαλα – Αθήνα με το λεωφορείο κοστίζει 30 ευρώ, με το τραίνο κοστίζει 10 ευρώ. Λόγοι λοιπόν οικονομικοί επιβάλλουν την αύξηση των ημερήσιων δρομολογίων για Αθήνα και όχι τη μείωση των δρομολογίων όπως γίνεται τώρα. Πίσω όμως από την τιμή των εισιτηρίων 30 ευρώ και 10 ευρώ κρύβεται και το ενεργειακό κόστος ( πετρέλαιο για να κινηθούν τα οχήματα, πετρέλαιο για τις μπουλντόζες και τα φορτηγά που θα κάνουν τους δρόμους ή τις γραμμές κ.λ.π.). Δηλαδή ταξιδεύοντας με το αυτοκίνητο γινόμαστε υπεύθυνοι για τριπλάσιες τουλάχιστον εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από αυτές της μετακίνησης με το τραίνο. Εν ολίγοις συνεισφέρουμε στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, αλλάζουμε το κλίμα, προκαλούμε τα ακραία καιρικά φαινόμενα όπως πλημμύρες και καύσωνες. Και όλα αυτά γιατί μια δουλειά που θα γινόταν με την εκπομπή 20 κιλών διοξειδίου του άνθρακα την κάνουμε με την εκπομπή 60 κιλών διοξειδίου του άνθρακα.
2η Περίπτωση: Προ καιρού παρατήρηση σε super market της πόλης μας να πωλούνται κρεμμύδια από τη Νέα Ζηλανδία. Αν κοιτάξετε στο χάρτη, η Νέα Ζηλανδία είναι κάτω από την Αυστραλία. Δηλαδή απέχει από τα Τρίκαλα πάνω από 20.000 km. Αυτό σημαίνει ότι 1 κιλό κρεμμύδια για να έρθει από τη Νέα Ζηλανδία στα Τρίκαλα θέλει 1 κιλό πετρέλαιο, δηλαδή θα εκπέμψει 4 κιλά διοξείδιο του άνθρακα. Αν 1 κιλό κρεμμύδια ερχόταν στα Τρίκαλα από το χωριό Παλαιομονάστηρο θα χρειαζόταν 2 γραμμάρια πετρέλαιο και θα εξέπεμπε 8 γραμμάρια διοξείδιο του άνθρακα.
Τα παραδείγματα δυστυχώς είναι αναρίθμητα. Το μεγάλο πρόβλημα δυστυχώς είναι το ότι η επιδημία της σιωπής των υποψήφιων Δημάρχων, βουλευτών και Πρωθυπουργών έχει πάρει πλανητικές διαστάσεις. Φοβάμαι ότι θα δικαιωθεί ένας κακός προφήτης που πριν από χρόνια μας έλεγε ότι μια συμμορία νάνων έχει καταλάβει το πιλοτήριο του Διαστημόπλοιου της Γης και το οδηγεί με επιστημονική ακρίβεια στην ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ!!!
Τσιώλης Δημήτριος
Φυσικός